Menegiç (Çedene) Kahvesi: Kahve değil ama..

Menengiç kahvesi ya da Çedene kahvesi özellikle Elazığ ve çevresinde içilen bir içecek. Önceden belirtmek gerekli ki, kahve adını alsa da, aslında bu kahve yemişinden yapılan bir içecek değil.

Menengiç-Çedene (Menegiç) kahvesinin kaynağı:

Bu içeceği yapmak için kullanılan yemiş, çeşitli kaynaklarda, yabani Antep fıstığı, çitlenbik, sakız ağacı, çıtlık gibi belirtilirse de bu karışıklığın sebebi bu bitkilerin aynı kaynaktan gelmeleridir. Bu yemiş Anacardiaceae ailesinin Pistiacia cinsine aittir. Pistacia cinsinin en tipik temsilcisi Pistacia vera’dır ya da bizim kullandığımız adı ile Antep fıstığı. Bu cins dışında iyi bilinen Pistacia cinsleri:

Pistacia lentiscus ve Pistacia terebinthus’dur.
Çedene kahvesi için önemli olan Pistacia terebinthus olup Menegiç yada Menegiç denen ağaç budur. Çitlenbik ağacı da denir. Menengiç ağacı Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesinin dağlık kırsal kesimlerinde ekimi yapılmadan yetişir. 2 metreye kadar uzayabilen sakız yapraklı bir küçük ağaçtır. Koyu yeşil, minik meyveler verir. Meyvesinin kabuğu ham iken kırmızı renkte olduğu halde olgunlaştıkça yeşile döner. Meyvesi kokulu ve yağlıdır. Bu meyve yağsız kavrulur, ve çıtır çıtır yenir.

Çedene Kahvesinin hazırlanışı:

Çedene kahvesi Türk Kahvesi gibi hazırlanır. Kahve yapmak için kullanılan menegiç yağlı ve macun kıvamındadır.

1 Fincan kahve yapmak için Cezveye

1 Fincan su veya süt,
1 Çay kaşığı çedene kahvesi,
2 Çay kaşığı toz şeker,
Eklenerek; orta ateşte kaynamaya başladıktan sonra birkaç defa karıştırılıp. 6-7 dakika daha kaynatılır, sıcak olarak içilir.

Yararları:

Bilimsel olarak kanıtlanmamış ise de çeşitli kaynaklarda çok sayıda yararından bahsedilmektedir.

Öksürüğü keser,balgam söktürür.,nefes açıcıdır,nefes darlığına iyi gelir, antiseptik özelliği vardır, göğsü yumuşatır,solunum yollarına faydası vardır.Ayak terlemelerini önler ,yaraları tedavi eder,böbrek kumlarının dökülmesine yardımcı olur, ses tellerine iyi gelir,mide ağrılarını dindirir, Mide ülserine şifa verir. Midedeki müzmin ağrılarını giderir. Kabızlığı önler, bağırsakları çalıştırır, dalak için çok yararlıdır, bademciğe faydalıdır. Ağız koklamalarını yok eder, Nefesin güzel kokmasını sağlar. Vücudu kuvvetlendirir, dinçleştirir, güç verir.
Kaynaklar:

http://yesiminmutfagi.blogspot.com/2006_03_01_yesiminmutfagi_archive.html
http://www.agaclar.net/forum/archive/index.php?t-1124.html
http://www.harputgida.com.tr/konu.asp?kategori=CEDENE_KAHVESI  
http://tr.wikipedia.org/wiki/Menengi%C3%A7_Kahvesi
http://www.desert-tropicals.com/Plants/Anacardiaceae/Pistacia.html